English
Cover Image

مقالات فارسی

border

روانپریشی و زمان

این مقاله بخشی از کتاب روانکاوی لکانی از بالین تا فرهنگ و هنر بوده که توسط انتشارات ارجمند منتشر شده است.

با اشاره به فیلم یادگاری از برادران نولان رابطه فرد روانپریش را با زمان گذشته، یادآوردن و یا نیاوردن رخدادی خاص را در پیشینه‌اش بررسی خواهیم کرد.

border

فاز آینه‌ای لکانی

این مقاله بخشی از کتاب روانکاوی لکانی از بالین تا فرهنگ و هنر بوده که توسط انتشارات ارجمند منتشر شده است.

سرآغاز نظریه لکان از فاز آینه­ای به میانه دهه سی قرن بیستم بر­می­گردد. طرح اولیه این مقاله هرگز شانس این را نداشت که در دسترس قرار بگیرد و از تاریخچه شکل گیری تئوری فاز آینه­ای در نتیجه انقطاع سخنرانی لکان در چهاردهمین کنفرانس انجمن بین المللی روانکاوی در مارینبد در ماه آگوست 1936 پاک می‌شود. رد افکار لکان را می‌توان در خصوص این تئوری در نوع منتشر شده مقاله 1936 در سال 1949 پیدا کرد. سیزده سال بعد از این کنفرانس زمانی که لکان در فرانسه و بیرون از آن پرآوازه شده بود، این مقاله برای اولین بار انتشار یافت.

border

مفهوم بدن در روانکاوی

این مقاله بخشی از کتاب سوژه لکانی: میرایی و زندگی بوده که توسط انتشارات ارجمند به زودی منتشر خواهد شد.

مفهوم بدن سوژه در روانکاوی به چه معنا است؟ اگر سوژه‌ای بودیم که در بدنی جاودانه یا بدنی که پیر و فرسوده نمی‌شد ، متولد شده بودیم – چگونه موجوداتی می‌بودیم؟

border

عواطف در روانکاوی

این مقاله بخشی از کتاب سوژه لکانی: میرایی و زندگی بوده که توسط انتشارات ارجمند به زودی منتشر خواهد شد.

وقتی شخصی احساس غیرمنتظره و ناخوشایندی را تجربه می¬کند – مانند غم، اندوه، ترس، خشم، رنجش، بی¬قراری و یا استرس – در لحظه واقعی بروز چنین هیجانی، در پی هیچ‌گونه تلاشی در جهت کشف معنای آن نخواهد بود. فقط پس از آن تجربه عجیب، چه بلافاصله و چه با تأخیر، سوژه ممکن است به معنا سازی از آن‌چه زمینه ساز احتمالی بروزو تجربه حس هیجانی بوده است، اقدام کند. تا علت (های) واقعی پشت این دسته احساسات غیرقابل کنترل را کشف کند.

border

شکایات رایج در روانکاوی بالینی ۳ (مشکلات مربوط به خوردن)

این مقاله بخشی از کتاب روانکاوی و جامعه امروزی: از افسانه تبای تا مخلوقین تکنولوژی بوده که توسط دانژه منتشر شده است.

تا به حال بارها واژه آنورکسیا، بولیمیا را شنیده‌اید و یا ممکن است با افرادی که از کم خوری و یا پرخوری عصبی رنج می‌برند در ارتباط بوده باشید. تفسیر و نیز نوع رویکرد درمانی به این گونه مشکلات مربوط به عادات خوردن از جانب متخصصین امر روان بسیار متنوع بوده و در اکثر این روشها بر نحوه ارتباط بیمار با تصویری که از بدن خود دارد تاکید ورزیده شده است. از همین رو مفهوم بدن برای هر سوژه به یک تعریف انتزاعی در محدوده امر خیالی محدود شده و در نتیجه، اکثر رویکردهای درمانی بر اصلاح رفتار فرد مبتلا و تغییر نگرش وی در رابطه با نحوه خوردن متمرکز شده‌اند. بدون آن که بیمار و درمانگرش دریابند ریشه واقعی مشکل چیست و یا اصلا معضل اصلی سوژه ورای کنترل وزن و ظاهر بدن در کجا قرار دارد؟ چه دسته عواملی بر چنین موضع گیری فرد در قبال بدنش در بروز و یا شدت یافتن مشکل تاثیر گذار بوده است؟ در برخی رویکردهای بالینی یافتن علت به یک تروما و یا ضربه روانی در کودکی و نوجوانی ختم می‌شود. اگرچه چنین ارتباطی میان علت و معلول در بعضی بیماران می‌تواند پاسخ قانع کننده‌ای باشد، ولیکن نمی‌توان مسئله ارتباط شخص با بدنش را فقط و همیشه محدود به تصویر ایده‌آل بدن در یک سوژه خلاصه دانست.

border

شکایات رایج در روانکاوی بالینی ۲ (اضطراب)

این مقاله بخشی از کتاب روانکاوی و جامعه امروزی: از افسانه تبای تا مخلوقین تکنولوژی بوده که توسط دانژه منتشر شده است.

لکان معتقد بود که حالت اضطراب در فرد هنگامی ظاهر می شود که با تمنای دیگری مواجه می‌شود و نمی‌داند که معنای آن چیست؟ اضطراب یعنی نبودن خلا، خلائی که خواسته ها و آرزوهای سوژه از آن برمی­خیزد. به عبارتی، خلاِ یک خلا معادل یک اضطراب بی نهایت است. لکان در سمینار دهم خود با اشاره به تصویری با عنوان “سفیران” اثر هانس هولبین[۱] به مفهوم اضطراب در هنگام مواجه شدن با خواست دیگری اشاره داشت. در گوشه‌ای از تصویر سفیران یک جمجمه انسان وجود دارد که در زاویه‌ای خاص بر نظاره­گر نمودار می‌شود. سوژه در آن لحظه، به ناگاه‌ غافلگیر و مضطرب می‌شود. در بسیاری از آثار ادبی و هنری از هنرمندان سراسر گیتی تصاویری گوناگون از اضطراب ترسیم شده که تمامی سعی خالق اثر بر این بوده است که به صورت کلامی و غیر کلامی به مخاطب خود آن چه از اضطراب را حس نموده، منتقل کند.

border

شکایات رایج در روانکاوی بالینی ۱ (افسردگی)

این مقاله بخشی از کتاب روانکاوی و جامعه امروزی: از افسانه تبای تا مخلوقین تکنولوژی بوده که توسط دانژه منتشر شده است.

استفاده از واژه افسردگی – چه در حوزه درمانی و چه اجتماعی – شیوع فراوان دارد. کمتر روزی را بدون شنیدن خبری در باب افسردگی و ارتباط آن با بیماریهای جسمانی سپری می‌کنیم. یا این که دائما اخباری از کشف ژن جدیدی که عامل چنین حالتی است می‌شنویم. در عصر نئولیبرالیسم نیز، بازار تجارت داروهای ضد افسردگی – اعم از محصولات ساختگی و طبیعی – تبدیل به بازاری پر رونق شده است. طبعا وقتی سیاست گذاریهای کلی و جزئی درمان بر اساس بازار اقتصادی صورت گیرد، شایعترین شکایات بالینی، هدف نخست بازار خواهد بود. در تبلیغ از داروهای مربوط به مشکلات خلقی و افسردگی نیز، بر میزان کارآمدی و معجزه‌آسا بودن اثرشان تاکید شده و به بیماران وعده داده می‌شود که از خلق پایین و افسرده در کوتاهترین زمان ممکن رهایی می‌یابند. اثر دارو فورا به حداکثر تاثیرگذاری خود رسیده و امکان قطع آن هر زمانی که بیمار مایل باشد وجود دارد. چرا که در نسل جدید داروهای ضد افسردگی، قرار نیست بیمار دچار سندرم ترک شود. از طرفی، ادعا می شود که عوارض جانبی داروها نیز به حداقل رسیده و تاثیری بر وزن، تمایل جنسی و ریتم شبانه روزی بدن ندارند. خلق پایین مشخصا به خلقی بیمارگونه تعبیر شده که تحت هیچ شرایطی نباید آن را تجربه نمود. اگر هم از سر بداقبالی دچارش شدیم فورا می‌بایست از آن خلاصی یابیم. افسردگی باعث افت کارآیی نیروی کار شده که بالطبع بر تولید انبوه و بی­وقفه تاثیر خواهد گذارد.

border

روانکاوی چیست؟

این مقاله بخشی از کتاب روانکاوی و جامعه امروزی: از افسانه تبای تا مخلوقین تکنولوژی بوده که توسط دانژه منتشر شده است.

روانکاوی از منظر تفاوت‌ها و جدایی‌ها، به رشته‌های اتصال میان افراد نگاه می‌کند. با شرح وقایع و حوادث، سر سازگاری ندارد که حتی آنها را موشکافانه نقد می‌کند. نوک پیکان به سمت نیمه‌های پنهان، نشنیده و ندیده می‌گیرد. از سازه‌های ذهنی در قبال حوادث و پیشامدهای اوایل زندگی به تدریج گذر می‌کند. روان ­نژندی را مو به مو می­شکافد تا به دست خود فرد روزی به هم بافته شود. اگر در بسیاری از روش‌های درمانی با دیدی همسان به تمام شکایتهای روانی و روان تنی نگاه می‌شود، در اینجا فردیت بیمار در قبال روابط اجتماعی و شخصی‌اش مد نظر قرار می‌گیرد.

border

رویکرد درمانی روانکاوی

این مقاله بخشی از کتاب روانکاوی و جامعه امروزی: از افسانه تبای تا مخلوقین تکنولوژی بوده که توسط دانژه منتشر شده است.

اصل یگانگی وجود هر سوژه که دارای عاملیت و حق انتخاب است شرط اصلی رویکرد روانکاوی است. استفاده از لفظ “اختلال” برای نامیدن مشکلات روانی، خود نشانه‌ای از همگون سازی همگان با یکدیگر و با یک دسته نرم های اجتماعی است. یعنی اگر فرد، مانند دیگران نبود انگ مخل را بگیرد.

border

اساس تشخیص بالینی در روانکاوی

این مقاله بخشی از کتاب روانکاوی و جامعه امروزی: از افسانه تبای تا مخلوقین تکنولوژی بوده که توسط دانژه منتشر شده است.

برخلاف روانپزشکی که اساس تشخیص صرفا بر مبنای نشانگان بیماری است، در روانکاوی تشخیص و انتخاب نوع رویکرد درمانی می‌تواند بر اساس انواع ساختار های ذهنی و نیز میزان خواست و توانمندی هر سوژه تعیین گردد.

border
border
Paradise Lost © Georg Gerster, Tabriz, 1976